ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤ΄ΑΓΙΑ ΧΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
| 
| Εμφανίσεις: 1284
Χρονικό,
των τελευταίων τραγικών ημερών στη Σμύρνη
15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1922.
Στη Σμύρνη φθάνουν ειδήσεις, ότι ο Κεμάλ προελαύνει νικητής και ο ελληνικός στρατός υποχωρεί. Την είδηση επιβεβαιώνουν ΄Ελληνες πολίτες, που άφησαν τα χωριά τους και έφθασαν στη Σμύρνη για να βρουν τρόπο ν’ απομακρυνθούν από εκεί. Η πείρα της τουρκικής θηριωδίας δημιουργεί μέσα τους πανικό.
Ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος απευθύνει τα τελευταία λόγια του προς τους Σμυρνιούς μέσα στον κατάμεστο ναό της Αγίας Φωτεινής: «Αδελφοί μου, η ώρα είναι δεινή, αλλά και ο Θεός μεγάλος. ΄Εχετε πίστην εις αυτόν. Δοκιμαζόμεθα, αλλά ας μην ολιγοπιστώμεν … Θα ανατείλουν καλύτερες ημέρες…»
25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1922:
Ώρα με την ώρα η κατάσταση γίνεται πιο δύσκολη. Η Σμύρνη κατακλύζεται συνεχώς από πρόσφυγες του εσωτερικού. Ο μητροπολίτης Χρυσόστομος, αεικίνητος και ακούραστος, τρέχει στην προκυμαία, στις γειτονιές, για να τους παρηγορήσει, να τονώσει το ηθικό τους. Επισκέπτεται τους προξένους των μεγάλων δυνάμεων. Τους παρακαλεί να δεχτούν πρόσφυγες στα καράβια τους. Καμμιά όμως ανταπόκριση στις αγωνιώδεις εκκλήσεις του. Τον συμβουλεύουν μόνο όλοι, να εγκαταλείψει τη Σμύρνη για να σωθεί ο ίδιος. Αλλ΄εκείνος δεν κάμπτεται. «Αρχαία παράδοσις του ελληνικού κλήρου, αλλά και καθήκον του καλού ποιμένος» απαντά σταθερά ο μετά από λίγο εθνομάρτυρας, «είναι να παραμένει με το ποίμνιόν του… ΄Αν έφευγα, θα με καταδίωνον αι σκιαί του Ιερού Πολυκάρπου και του αγίου Γρηγορίου του Ε΄ως προδότην και ανάξιον διάδοχόν των … Εφ΄όσον και ένας ακόμη εκ των πιστών του ποιμνίου μου ευρίσκεται ενταύθα, είμαι υποχρεωμένος να μείνω και εγώ. Αδυνατώ να σας ακολουθήσω».
« Εν Σμύρνη τη 25 Αυγούστου 1922.Αγαπητέ φίλε και σδελφέ, κ. Ελεδυθέριε Βενιζέλε,
…΄Εκρινα προ παντός απαραίτητον εκ των φλογών της καταστροφής, εν αίς οδυνάται ο μικρασιατικός ελληνισμός, και ζήτημα είναι, όταν το παρόν μου γράμμα αναγιγνώσκεται υπό της Υμετέρας Εξοχότητος, αν ημείς πλέον υπάρχωμεν εν τη ζωή, προοριζόμενοι –τις οίδε- κατ’ ανεξερευνήτους βουλάς της θείας Προνοίας εις θυσίαν και ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ, ν’ απευθύνω την ύστάτην ταύτην έκκλησιν προς την φιλογενή και μεγάλην ψυχήν Σου και να Σας είπω μόνον δύο λέξεις. … Σπεύσατε και υψώσατε παντού την επιβλητικήν φωνήν Σας και αυταί αι χώραι (σ.σ. της Ιωνίας) ν’ αποτελέσουν ένα αυτόνομον ανατολικόν χριστια;νικόν κράτος, έστω και υπό την κυριαρχίαν του Σουλτάνου και ύπατον αρμοστήν την Σήν περινουστάτην κορυφήν.
Πίπτων επί του τραχήλου Υμών, περιλούω Υμάς δι’ απείρων φιλημάτων σεβασμού και αγάπης
Ο Σμύρνης Χρυσόστομος».
26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1922
Τελευταία ημέρα της ελληνικής ζωής της Σμύρνης. Ο ελληνικός στρατός επεβιβάσθη στα πλοία, μαζί του και το διπλωματικό προσωπικό της πρεσβείας. Οι περισσότερες ξένες πρεσβείες κλείνουν.
΄Ωρα, 6 το απόγευμα:
Τα ελληνικά πολεμικά πλοία με αναπεπταμένη τη σημαία βγαίνουν από τον κόλπο της Σμύρνης. Τα γαλλικά θωρηκτά,τηρώντας το πρωτόκολλο, παιανίζουν –τι ειρωνεία!- τον ελληνικό εθνικό ύμνο επί τη αναχωρήσει του ελληνικού στόλου. Οι τελευταίες ελπίδες των Ελλήνων της Σμύρνης σβήνουν. Η πόλι γεμίζει με απέραντο πένθος και σπαραγμό. Η Σμύρνη είναι πλέον ανυπεράσπιστη.
΄Ωρα, 7 το απόγευμα:
Ο ιδιότυπος τέως αρμοστής Αριστείδης Στεργιάδης, συνοδευόμενος από ισχυρή βρετανική δύναμη προς αποφυγήν λυτσαρίσματος, επιβιβάζεται στο βρεττανικό πολεμικό « Σιδερένιος Δούκας». Α΄ όπου όμως περνά, εισπράττει την αποδοκιμασία των Ελλήνων.
* Κείμενα: Από το Αφιέρωμα στην Ιωνία, την Αλύτρωτη Ελληνική Επαρχία της Μικράς Ασίας της έκδοσης "Εορτολόγιο 1996" της Ορθόδοξης Ιερ. Αδελφ. "Ο Σταυρός"
ΦΩΣ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
